woensdag 20 februari a.s. wordt de volgende bijeenkomst van het Leerhuis gehouden. Als leidraad en voorbereiding dienen de hoofdstukken 10 en 11 uit ‘12 artikelen over Israël’, het vijfde boekje in de serie ‘Geloven op goede gronden’.
Op deze avond zal ds. Theunisse ingaan op de onderwerpen van deze hoofdstukken:
‘Landbelofte: inzichten van Palestijnse theologen’ en ‘’Israël en de Islam’.
Enkele gedachten uit hoofdstuk 10:
De stichting van de staat Israël in 1948 was een belangrijke aanzet tot nieuwe theologische bezinning voor de kerk. Het verlangen binnen de joodse gemeenschap naar het – vanuit het Oude Testament – beloofde land heeft ook een bijbelse legitimiteit. Het gevolg van een zionistische Israëltheologie is echter verdrijving en voortgaande marginalisatie van de Palestijnse bevolking in een bezet en krimpend grondgebied. De Palestijnse theologen koesteren enerzijds een bijzondere liefde voor hun land, het land van ook hun bijbel, maar anderzijds lijden zij onder de zionistische denkwijze, die het land uitsluitend ziet als een eeuwigdurende erfenis voor het etnische Israël.
In het geheel van de bijbel zijn contrasterende lijnen af te leiden: het etnisch nationalisme (bijv. in Ezra en Nehemia), maar ook de kritiek daarop (bijv. in Jona en Ps. 87). Een recente Palestijnse christologische (universalistische) lezing lijkt de contrasterende lijnen wat af te zwakken en legt de nadruk op de belofte aan Abraham voor alle volken. Daaraan parallel ligt dan de relatie tussen het beloofde land Kanaän (waarvan de grenzen nooit precies zijn afgebakend) en de bewoning van de gehele aarde door alle volken. Dit wordt ook aangeduid met ‘incorporatietheologie’, hetgeen volgens Palestijnse theologen principieel anders is dan vervangingstheologie.
De kerk in Nederland heeft in het verleden te weinig gesproken als het gaat over de uitroeiing van joden, mede waardoor Palestijnse christenen zich slachtoffer voelen van het daarna door de kerk omarmen van een Israëltheologie.
Enkele gedachten uit hoofdstuk 11:
Israël en de Islam lijkt een onmogelijke combinatie. In dit contrast zijn echter twee thema’s te onderscheiden: de islam en het jodendom enerzijds en het land Israël/Palestina anderzijds.
Moslims denken bij Israël vooral aan de staat en het conflict in het Midden-Oosten. Moslims hebben geen Israëlvisie, zoals het christendom. Er zijn echter wel (uiteenlopende) visies op het jodendom. De openbaring van Mohammed is gebouwd op hetzelfde boek als dat van joden en christenen. Daarbij is ook de ‘heiligheid’ van de joodse plaatsen overgenomen uit de joodse en christelijke tradities: Jeruzalem is na Mekka en Medina de derde heilige plaats voor moslims.
In de Koran staan echter positieve en negatieve teksten over joden. Onder moslims lopen de meningen uiteen hoe je zulke teksten moet interpreteren. Dat leidde zowel tot negatieve als meer positieve benadering van joden.
Joden hebben in de moslimwereld formeel altijd de status gehad van beschermde religieuze minderheid (dhimmies), maar het leidde in de praktijk nog al eens tot vernedering en vervolging.
Moslims hebben ook hun reserves bij de staat Israël. Ze zien de stichting in 1948 als een onrechtmatige daad, waarbij de joden een onevenredig groot deel van het land werd toegekend.
Over de toekomst van Israël en het bestuur bestaan ook onder moslims verschillende visies, die al dan niet tolerant zijn jegens het recht van joden op het land.
Als christenen moeten we ons allereerst verdiepen in de verschillende visies van moslims op Israël en proberen te begrijpen waarom ze de stichting van de staat als probleem ervaren. Daarnaast moeten we het onderscheid tussen volk en staat vasthouden. Israël wordt als volk aangesproken door God en geroepen tot de erkenning van Jezus als messias. Israël als staat is niet zomaar op één lijn te stellen met het koninkrijk Israël uit het Oude Testament.
Als christenen moeten we ons ook afvragen hoe de landbelofte zich verhoudt tot wat God gedaan heeft in Jezus Christus. Daarin ligt een richting voor het denken over een nieuwe schepping en het zicht op de goddelijke volheid in Christus. En daarmee kunnen we ook getuige zijn in de Islamitische wereld.
Lokatie:
De bijeenkomst van woensdag 20 februari vindt plaats in Het Hoogepad, Papenberg 5, Beekbergen. Aanvang: 20.00 uur.
Vooraf en in de pauze is er koffie/thee. Ter bestrijding van de onkosten wordt aan het eind een collecte gehouden (richtprijs € 2,- p.p.).
Ook op deze avond is iedereen weer van harte welkom, ook als u voor het eerst ‘aanschuift’.
Hervormde Gemeente Beekbergen 